آبریزش بینی ناشی از سرماخوردگی و حساسیت فصلی و راههای درمان آن
حساسیت فصلی و سرماخوردگی دارای علایم مشترک زیادی هستند که این موضوع گاهی اوقات تشخیص نوع بیماری را با مشکل روبرو میکند. برخی افراد با آغاز فصل جدید به ویژه
فصلهای بهار و پاییز دچار آبریزش بینی میشوند. آبریزش بینی از علایم بسیار شایع در سرماخوردگی و حساسیت فصلی است. به عبارت دیگر جزو نشانههای مشترک این دو بیماری به شمار میآید. در چنین مواردی ممکن است فرد سرماخورده شده باشد و یا دچار آلرژی باشد. از جمله علایم و نشانههای دیگر سرماخوردگی میتوان به عطسه، سرفه، گلودرد، درد بدن و گرفتگی بینی اشاره نمود. در حساسیت فصلی نیز علایمی مانند عطسه، خارش گلو، تنگی نفس و گرفتگی بینی دیده میشوند. به هر حال این دو بیماری از جمله بیماریهای دستگاه تنفس محسوب میگردند و تا حدودی وجه اشتراک زیادی دارند. اما با تمام این شباهتها، دارای تفاوتهای کلیدی نیز هستند. برای درک تفاوتها بین علایم این دو بیماری، نیاز به توجه و بررسی دقیق آنها است. درست است که در هر دو بیماری یک نوع علامت دیده میشود اما نحوه بروز علایم متفاوت است و با کمی دقت میتوان متوجه این موضوع شد.
فهرست مقالات:(با کلیک بر روی هر عنوان به مطالب بیشتر هدایت شوید)
به طور مثال نوع عطسه در حساسیت فصلی به صورت مداوم و پی در پی صورت میگیرد ولی در سرماخوردگی این گونه نیست. نشانه مشترک دیگر در هر دو بیماری سرفه است که باید زمان آن مورد توجه قرار گیرد، چرا که سرفه ناشی از آلرژی در ساعتهای پایانی روز و شبها شدت بیشتری پیدا میکند. خارش گلو و گلودرد نیز که در این دو بیماری دیده میشوند، با یکدیگر تفاوت دارند و معمولا گلودرد مربوط به سرماخوردگی است. توجه به فصل، ایجاد علایم هم از جمله مواردی است که میتواند این بیماریها را از یکدیگر تفکیک نماید. زیرا سرماخوردگی اغلب در فصول سرد سال رخ میدهد ولی امکان ایجاد حساسیت فصلی در تمامی فصول سال وجود دارد. اما در ادامه به دلایل آبریزش بینی و تفاوتهایی که در سرماخوردگی و حساسیت فصلی دارد و همچنین نحوه درمان آن میپردازیم.
آبریزش بینی
به طور طبیعی، روزانه 0.94 لیتر مخاط از مجاری موکوس موجود در سینوسها وبینی ترشح میگردد که این مخاط از طریق پشت بینی وارد گلو شده و با عمل بلع به معده میرود. اما گاهی اوقات این ترشحات مخاط بیرونی یا درونی بینی به شدت افزایش مییابد. حجم بالای مخاط تولید شده یا از طریق بینی خارج میشود و یا از حلق وارد معده میگردد که در آنجا بر اثر برخورد با آنزیمهای معده از بین میروند. افزایش بیش از حد ترشحات مخاط بینی میتواند در اثر عوامل گوناگونی رخ دهد. اما به طور کلی، به دلیل وجود یک عامل خارجی بیماریزا در بدن و یا خشکی زیاد بافتهای مخاط بینی اتفاق میافتد. رنگ مخاطی که در اثر آبریزش بینی خارج میگردد، میتواند تا حدودی تعیین کننده اتفاقاتی باشد که در بدن رخ میدهد. در حالت عادی، رنگ مخاط بینی شفاف و روشن بوده و این نشانه سلامتی است. اما اگر رنگ ترشحات سفید و یا زرد رنگ باشد، احتمال وجود یک عفونت ویروسی مانند سرماخوردگی وجود دارد.
در آلرژی معمولا آبریزش بینی همراه با ترشحات بیرنگ اما در حجم زیاد است. بنابراین یکی از تفاوتهای بارز سرماخوردگی و حساسیت فصلی رنگ و حالت ترشحات آبریزش بینی است.
حالت این ترشحات مخاط هم در سرماخوردگی و هم در حساسیت فصلی، لزج و چسبناک است با این تفاوت که در حساسیت فصلی رقیقتر هستند.
دلایل ایجاد آبریزش بینی
هر عاملی که بافتهای بینی را تحریک یا ملتهب نماید، میتواند سبب ایجاد آبریزش بینی گردد. ویروس سرماخوردگی یکی از عللی است که موجب آبریزش بینی میشود. این ویروس پس از ورود به بینی، به مولکولهای موجود بر روی سطح سلولها متصل شده و موجب ترشح سیتوکینها میگردد.سیتوکینها مواد شیمیایی هستند که بینی را ملتهب مینمایند. یکی از دلایل دیگر آبریزش بینی میتواند عفونت سینوسی باشد. این عفونت در اثر تحریک باکتریایی به وجود میآید و علایمی مانند تب، خستگی، سرفه و احتقان را در پی دارد.ترشحات مخاطی در این نوع عفونت غلیظ هستند و به رنگ زرد یا سبز دیده میشوند.
مواد آلرژن که دلیل اصلی حساسیت فصلی هستند، از جمله دلایل مهم در ایجاد عارضهی آبریزش بینی به شمار میآیند. این مواد وقتی وارد بدن میشوند، سبب ترشح ماده شیمیایی هیستامین میگردند و هیستامین نیز دلیل اصلی بروز علایمی مانند خارش بینی، تورم بینی و ترشح مایع مخاطی روان و شفاف است. استفاده از غذاهای پر ادویه و تند، ترشح مخاط را در بینی افزایش داده و آبریزش بینی را به دنبال دارد.در حفرههای سینوس و بینی اعصاب خاصی وجود دارند که با مصرف غذاهای پر ادویه و به ویژه تند فعال میشوند. در فلفل تند، ماده شیمیایی به نام کپسایسین هست که دلیل آبریزش زیاد بینی است. در واقع بدن برای حذف تحریک کنندهها، از این روش به عنوان پاسخ مناسب استفاده مینماید. گاهی اوقات در بینی و سینوسها، زایدهای نرم و زرد رنگ ایجاد میشود که به آن پولیپ بینی میگویند و یکی از دلایل آبریزش بینی محسوب میشود.پولیپ دارای حالت ژلهای و متشکل از سلولهای التهابی است.در این عارضه تنفس دچار اختلال شده و حس بویایی کاهش مییابد.
علت ایجاد پولیپ به طور دقیق مشخص نیست اما این امکان وجود دارد که حساسیت و انواع عفونتها در به وجود آمدن آن نقش داشته باشند. فعالیت زیاد در سرما و انجام حرکات ورزشی در هوای سرد نیز از جمله علل بروز آبریزش بینی هستند. در اثر ورزش کردن، جریان خون به سمت بینی افزایش یافته و در نتیجه مخاط بینی به طور موقت زیاد شده و آبریزش بینی اتفاق میافتد.اما هوای سرد موجب تحریک سینوسها و ریهها میشود و آبریزش بینی را افزایش میدهد. بنابراین ورزش در هوای سرد، آبریزش بینی را دو چندان میکند.
موارد اشاره شده در بالا، تنها برخی از علل ایجاد آبریزش بینی هستند و عوامل بسیار دیگری مانند تغییرات هورمونی، استفاده بیش از حد از اسپریهای بینی، استفاده از مواد مخدر، نشت مایع نخاعی و غیره در بروز این عارضه دخالت دارند.
روشهای مختلف درمان برای آبریزش بینی
همان طور که قبلا گفته شد، آبریزش بینی علل مختلفی دارد که توجه به علت ایجاد آن در انتخاب درمان مناسب بسیار مؤثر است. در صورتی که این عارضه به موقع درمان نشود، میتواند مشکلاتی مانند سرفه، گوش درد و سردرد را در فرد به وجود آورد. انواع آنتی هیستامینها از جمله داروهایی هستند که برای بهبودی و کاهش آبریزش بینی مورد استفاده قرار میگیرند. این دسته دارویی به صورت قرص، شربت و یا قطره بینی وجود دارد که قطره بینی را میتوان برای از بین بردن گرفتگی و خارش بینی در حساسیت فصلی مصرف نمود. از جمله آنتی هیستامینهای بدون نسخه میتوان سیتریزین، فکسوفنادین، لووستیریزین، دیفن هیدرامین، کلرفنیرامین و لوراتادین را نام برد که به صورت خوراکی استفاده میشوند. اما برخی ازاین داروها مانند دزولاتادین حتما باید با نسخه پزشک تهیه شوند. نحوه مصرف این داروها معمولا به صورت یک بار در روز است و باید هر روز در زمان مشخصی استفاده شود تا بهترین تأثیر را داشته باشد. همچنین در صورت وجود ناراحتی معده، آنتی هیسنامینها باید همراه با غذا مورد استفاده قرار گیرند. لازم است بگوییم در حال حاضر در داروخانهها آنتی هیستامین گیاهی با نام کپسول سافت ژل سینوهلث نیز موجود است که به دلیل گیاهی بودن آن و عوارض کمتری که نسبت به داروهایی شیمایی دارد، بسیار موثر و بهتر شناخته شده است.
مکانیسم عمل قرصهای آنتی هیستامین برای توقف و جلوگیری از آبریزش بینی در سرماخوردگی و حساسیت فصلی به این صورت است که ترشحات دستگاه تنفسی را غلیظ مینماید.
با غلیظ شدن ترشحات مخاطی سیستم تنفس، مجاری خروجی سینوسها مسدود میگردد و این موضوع میتواند منجر به رشد بیشتر ویروسها شود. توجه داشته باشید که سینوهلث داروی گیاهی است که تاثیر بسیار بالایی در رفع ترشحات و یا همان خلط غلیظ و چسبناک در بیماریهایی همچون سرماخوردگی، برونشیت، آنفولانزا و یا حتی کرونا دارد.
با توجه به این نکته، مصرف این قرصها در روزهای ابتدایی بیماری سرماخوردگی توصیه نمیشود. در کنار داروهای شیمیایی برای درمان آبریزش بینی میتوان از انواع روشهای خانگی مانند بخورهای گیاهانی مثل اکالیپتوس نیز استفاده نمود.
آبریزش بینی و روشهای خانگی درمان آن
به کاربردن روشهای مختلف درمانی به شیوه خانگی و انواع گیاهان دارویی در توقف آبریزش بینی میتواند بسیار مؤثر باشد.همانطور که استفاده از داروهای شیمیایی نیاز به تجویز پزشک دارد، در به کارگیری روشهای خانگی نیز باید با پزشک معالج مشورت نمود. این مشورت به ویژه برای افرادی که دارای شرایط خاص هستند، بسیار ضروری است.در ادامه برخی از این روشها را مورد بررسی قرار میدهیم.
• شستشو با محلول آب نمک
شستشوی بینی با محلول آب نمک یکی از راههای مؤثر در کاهش آبریزش بینی است. استفاده از این محلول سبب باز شدن حفرههای بینی شده و در نتیجه ترشحات مخاطی به راحتی خارج میشوند و نفس کشیدن برای فرد آسانتر میگردد.برای تهیه این محلول میتوان یک چهارم قاشق چایخوری نمک خوراکی را در یک لیوان آب جوشیدهای که به دمای اتاق رسیده است، حل نمود و سپس به عمل شستشوی بینی پرداخت. روش دیگری که برای تهیه محلول شستشو وجود دارد، حل نمودن یک دوم قاشق چایخوری نمک غیر یددار و یک دوم قاشق چایخوری جوش شیرین در یک لیوان آب مقطر یا آب استریل است. همچنین انواع سرم نمکی که مخصوص شستشو هستند در داروخانهها وجود دارند و به راحتی در دسترساند. از این روش میتوان 3 بار در روز استفاده نمود.
• نوشیدن مایعات زیاد و انواع دمنوشهای گیاهی
نوشیدن آب و مایعات زیاد سبب روان و رقیق شدن ترشحات مخاطی شده و به همین دلیل تخلیه آنها راحتتر صورت میگیرد و در نتیجه گرفتگی بینی از بین میرود و عمل تنفس تسهیل میگردد. اگر در زمان ابتلا به سرماخوردگی و حساسیت فصلی بدن دچار کم آبی باشد، ترشحاتی غلیظ و چسبنده در اثر آبریزش بینی ایجاد میشود که گرفتگی بینی را تشدید مینماید. بهتر است برای جلوگیری از کم آبی بدن، از مایعاتی مانند آب، انواع آبمیوه و دمنوشهای گرم استفاده شود و از مصرف مایعاتی مانند الکل و قهوه خودداری گردد.
قطعا نوشیدنیهای گرم به دلیل باز نمودن مجاری تنفسی در درمان این عارضه، بسیار مفیدتر از نوشیدنیهای سرد هستند. به طور معمول یکی از علایمی که همراه با آبریزش بینی در سرماخوردگی و حساسیت فصلی به وجود میآید، گلودرد است که با مصرف نوشیدنیهای داغ این نشانه نیز تسکین مییابد. استفاده از انواع دمنوشهای گیاهی که مانند آنتی هیستامین عمل مینمایند و دارای خاصیت ضد التهابی و ضد گرفتگی هستند، در این زمینه بسیار مفید و مؤثر است. از جمله گیاهانی که دارای این خواص بوده و به عنوان دمنوش مورد مصرف قرار میگیرند، میتوان به بابونه، گزنه، نعناع و زنجبیل اشاره نمود.
• تأثیر بخور گرم در درمان آبریزش بینی
بر اساس تحقیقات و پژوهشهای انجام شده، استنشاق بخور گرم برای بهبودی آبریزش بینی بسیار مؤثر است. برای انجام این عمل باید آب را حرارت داده و صورت را 20 تا 30 دقیقه بر روی بخار آن نگه داشت و با نفسهای عمیق بخار را وارد بینی نمود. سپس ترشحات بینی را خارج نموده تا مجرای تنفسی باز شود. برای انجام بخور گرم میتوان از بخورهای گیاهی استفاده نمود که دارای خاصیت ضد گرفتگی هستند. اکالیپتوس، نعناع فلفلی، رزماری، مریم گلی و آویشن از جمله این نوع گیاهان به شمار میآیند.
آشنایی با اکالیپتوس و خواص درمانی آن برای آبریزش بینی
اکالیپتوس یک گیاه منحصر به فرد با خواص دارویی فراوان است. این گیاه در درمان سرماخوردگی، آنفولانزا، آسم، تنگی نفس و برونشیت بسیار تأثیر گذار است. در واقع برگهای گیاه اکالیپتوس دارای مواد و ترکیباتی است که باکتریها را از بین میبرد و سبب بهبود و درمان ناراحتیهای تنفسی میگردد. با انجام فرایندهای تبخیر و تقطیر از برگهای اکالیپتوس روغنی حاصل میشود که بیرنگ بوده و بوی قوی و شیرینی دارد. روغن اکالیپتوس حاوی مادهای به نام اکالیپتول یا سینوئل است که این ترکیب ضد التهاب بوده و ترشح مخاط را تا حدود زیادی کاهش میدهد. در نتیجه سبب باز شدن مجاری تنفسی شده و به همین دلیل یکی از راههای بسیار مناسب برای کاهش علایم مربوط به سرماخوردگی و حساسیت فصلی در نظر گرفته میشود.
گیاه اکالیپتوس به روشهای مختلفی مورد مصرف قرار میگیرد. یکی از روشها، استفاده از چای اکالیپتوس است که به صورت چای کیسهای به بازار عرضه میشود و برای بزرگسالان بیضرر است اما بهتر است کودکان از آن استفاده نکنند؛ زیرا ممکن است دچار مسمومیت شوند. بزرگسالان نیز باید در مصرف این چای احتیاط لازم را داشته باشند.زیرا اکالیپتوس با برخی داروها مانند داروهای کنترل قند ممکن است تداخل ایجاد نماید و سبب بروز مشکل گردد. استفاده از بخور اکالیپتوس از شیوههای دیگر مصرف آن است که برای این کار میتوان عصاره یا روغن این گیاه را در آب جوش ریخته و با استنشاق بخار حاصل از آن، بهبود علایمی مانند آبریزش بینی و سرفه را تسریع نمود. اگر خوردن دمنوش اکالیپتوس و بخور گرفتن آن برای شما کار راحتی نیست و به آن علاقهای ندارید، سافت ژل سینوهلث میتواند به شما در درمان سرماخوردگی، آنفولانزا، آسم، تنگی نفس و برونشیت کمک شایانی نماید، چرا که سینوهلث حاوی روغن اکالیپتوس است.
به طور خلاصه در مورد بیماریهای سرماخوردگی و حساسیت فصلی باید گفت که درمان خاصی برای آنها در نظر گرفته نمیشود و تنها با استفاده از داروهای شیمیایی و داروهای گیاهی میتوان برخی علایم آنها مانند آبریزش بینی را کاهش داد. آبریزش بینی ناشی از این بیماریها بسیار آزاردهنده است. بنابراین با بهبود این عارضه، فرد مبتلا تا حدودی حس و حال بهتری پیدا خواهد کرد.
سوالات متداول:
دلایل ایجاد آبریزش بینی چیست؟
هر عاملی که بافتهای بینی را تحریک یا ملتهب نماید، میتواند سبب ایجاد آبریزش بینی گردد. ویروس سرماخوردگی یکی از عللی است که موجب آبریزش بینی میشود. این ویروس پس از ورود به بینی، به مولکولهای موجود بر روی سطح سلولها متصل شده و موجب ترشح سیتوکینها میگردد.سیتوکینها مواد شیمیایی هستند که بینی را ملتهب مینمایند. یکی از دلایل دیگر آبریزش بینی میتواند عفونت سینوسی باشد. این عفونت در اثر تحریک باکتریایی به وجود میآید و علایمی مانند تب، خستگی، سرفه و احتقان را در پی دارد.ترشحات مخاطی در این نوع عفونت غلیظ هستند و به رنگ زرد یا سبز دیده میشوند.
روش های خانگی درمان آبریزش بینی چیست؟
شستشو با محلول آب نمک ، نوشیدن مایعات زیاد و انواع دمنوشهای گیاهی و تأثیر بخور گرم در درمان آبریزش بینی
آیا اکالپتوس برای درمان سرماخوردگی و آبریزش بینی موثر است؟ گیاه اکالیپتوس دارای مواد و ترکیباتی است که باکتریها را از بین میبرد و سبب بهبود و درمان ناراحتیهای تنفسی میگردد. با انجام فرایندهای تبخیر و تقطیر از برگهای اکالیپتوس روغنی حاصل میشود که بیرنگ بوده و بوی قوی و شیرینی دارد. روغن اکالیپتوس حاوی مادهای به نام اکالیپتول یا سینوئل است که این ترکیب ضد التهاب بوده و ترشح مخاط را تا حدود زیادی کاهش میدهد.
[…] سرماخوردگی نوعی عفونت ویروسی و مسری است که بخش فوقانی دستگاه تنفسی را آلوده مینماید. بیش از دویست نوع ویروس میتوانند عامل سرماخوردگی باشند اما در میان آنها راینو ویروسها رایجترین عامل این بیماری در نظر گرفته میشوند. از جمله ویروسهای دیگری که سبب بروز سرماخوردگی میگردند، میتوان به کرونا ویروس، آدنوویروس و ویروس سینسیشیال تنفسی اشاره نمود. افراد بزرگسال معمولا دو تا سه بار در طول سال و کودکان شش تا هشت بار در سال دچار بیماری سرماخوردگی میشوند. هر دوره این بیماری بین 7 تا 14 روز طول میکشد. هر چند بیماری سرماخوردگی ممکن است خیلی سریع شروع شود اما معمولا نیاز نیست اقدام خاصی صورت گیرد و بهبودی خودبخود حاصل میگردد. در نتیجه نباید به طور خودسرانه از انواع داروها و به ویژه آنتی بیوتیکها استفاده نمود، اما با بعضی درمانهای خانگی مانند بخور اکالیپتوس میتوان برخی علایم بیماری را کاهش داد. فهرست مطالب:(با کلیک بر روی هر عنوان به توضیحات بیشتر هدایت شوید) […]
[…] آبریزش بینی مشکلی است که شاید بسیاری از افراد درگیر آن باشند. حساسیتهای فصلی، سرماخوردگی و ویروسهای مقطعی، تغییر آب و هوا و … میتواند باعث آبریزش بینی شود و افرادی که از این مشکل رنج میبرند همیشه به دنبال راهکاری برای توقف این معضل هستند در طول سال بیماریها و چالشهای جسمی زیادی در بدن انسان ایجاد میشود که از شایعترین آنها میتوان به سرماخوردگی، حساسیت فصلی، آنفولانزا و سایر ویروسهای دستگاه تنفسی اشاره کرد که معمولا با آبریزش بینی همراه هستند و مسبب سخت شدن تنفس، درد در ناحیه بینی، نیاز به شستوشوی مداوم و … میشوند. بنابراین باید راهحلی مناسب برای این مشکل پیدا کرد. […]
5 Comments
[…] سرماخوردگی و مشکلات تنفسی، یک مسأله شناخته شده است. در حساسیت فصلی علایمی بسیار شبیه به سرماخوردگی در بدن به وجود […]
[…] این علائم میتواند در سایر بیماریهای ویروسی و یا حتی حساسیتهای فصلی نیز مشابه باشد و رخ بدهد. معمولا افرادی که دچار اینگونه […]
[…] سرماخوردگی نوعی عفونت ویروسی و مسری است که بخش فوقانی دستگاه تنفسی را آلوده مینماید. بیش از دویست نوع ویروس میتوانند عامل سرماخوردگی باشند اما در میان آنها راینو ویروسها رایجترین عامل این بیماری در نظر گرفته میشوند. از جمله ویروسهای دیگری که سبب بروز سرماخوردگی میگردند، میتوان به کرونا ویروس، آدنوویروس و ویروس سینسیشیال تنفسی اشاره نمود. افراد بزرگسال معمولا دو تا سه بار در طول سال و کودکان شش تا هشت بار در سال دچار بیماری سرماخوردگی میشوند. هر دوره این بیماری بین 7 تا 14 روز طول میکشد. هر چند بیماری سرماخوردگی ممکن است خیلی سریع شروع شود اما معمولا نیاز نیست اقدام خاصی صورت گیرد و بهبودی خودبخود حاصل میگردد. در نتیجه نباید به طور خودسرانه از انواع داروها و به ویژه آنتی بیوتیکها استفاده نمود، اما با بعضی درمانهای خانگی مانند بخور اکالیپتوس میتوان برخی علایم بیماری را کاهش داد. فهرست مطالب:(با کلیک بر روی هر عنوان به توضیحات بیشتر هدایت شوید) […]
[…] دارند و به عنوان درمان قطعی تلقی نمیشوند. درمان و یا کنترل بیماریهای عفونی، آسم، آنفولانزا شدید و … نیاز به مشورت با پزشک و […]
[…] آبریزش بینی مشکلی است که شاید بسیاری از افراد درگیر آن باشند. حساسیتهای فصلی، سرماخوردگی و ویروسهای مقطعی، تغییر آب و هوا و … میتواند باعث آبریزش بینی شود و افرادی که از این مشکل رنج میبرند همیشه به دنبال راهکاری برای توقف این معضل هستند در طول سال بیماریها و چالشهای جسمی زیادی در بدن انسان ایجاد میشود که از شایعترین آنها میتوان به سرماخوردگی، حساسیت فصلی، آنفولانزا و سایر ویروسهای دستگاه تنفسی اشاره کرد که معمولا با آبریزش بینی همراه هستند و مسبب سخت شدن تنفس، درد در ناحیه بینی، نیاز به شستوشوی مداوم و … میشوند. بنابراین باید راهحلی مناسب برای این مشکل پیدا کرد. […]