آیا اکالیپتوس برای سرماخوردگی و حساسیت فصلی مؤثر است؟
درخت اکالیپتوس بسیار مرتفع است و جزو درختهای بلند جهان محسوب میشود. طوری که اکثرا دارای ارتفاع 45 تا 65 متر است ولی گاهی اوقات در جنگلهای استرالیا به 145متر هم میرسد. این گیاه از خانواده موردیها به شمار میآید و همیشه سبز است. چوب اکالیپتوس بسیار سخت و مقاوم بوده و کمتر دچار پوسیدگی میشود. پوست این درخت به رنگ نقرهای است که هر ساله به شکل ورقهای جدا شده و سپس زرد رنگ میگردد. رنگ برگهای اکالیپتوس با توجه به سن آن تغییر مینماید.
فهرست مطالب:(با کلیک بر روی هر گزینه به مطلب مورد نظرتان هدایت شوید)
- حساسیت فصلی چیست و چه علایمی دارد؟
- فرآوردههای مختلف اکالیپتوس در بازار
- موارد منع مصرف گیاه اکالیپتوس و محصولات آن
برگهای ابتدایی دارای رنگ سبز مایل به آبی هستند که به مرور زمان به رنگ سبز مایل به سفید تغییر مییابند. گلهای این درخت کوچک و سفید رنگ بوده و در اواسط پاییز تا اواخر زمستان مشاهده میشوند. رشد این گیاه بسیار سریع است و بیشتر در مناطق ساحلی و نیمه گرمسیری وجود دارد. برگها و گلهای درخت اکالیپتوس دارای خاصیت دارویی هستند و به همین دلیل در بسیاری از نقاط جهان این درخت کشت داده میشود.
در واقع گلها و برگهای این گیاه در طب سنتی کاربرد بسیار زیادی دارند. اکالیپتوس دارای خواص دارویی بسیار گستردهای است که برای کاهش علایم و بهبودی برخی بیماریها میتواند مؤثر واقع گردد. پایین آوردن تب، کاهش بسیاری از عفونتها مانند عفونتهای زنانه، کاهش ورم روده و کلیه، دفع اخلاط سینه، کاهش قند خون، تسکین درد روماتیسم و کاهش خونریزی لثه از جمله مواردی است که جزو خواص درمانی برای اکالیپتوس به شمار میآید. برگهای این گیاه دارای خاصیت ضد عفونی کننده هستند و برای بیماریهای مربوط به دستگاه تنفسی مانند انواع حساسیت و آلرژی، سرماخوردگی و برونشیت مفید است. در نتیجه استفاده از خواص اکالیپتوس در زمان بروز سرماخوردگی و حساسیت فصلی میتواند کمک کننده باشد. اما برای درک نحوه عملکرد اکالیپتوس در کاهش علایم سرماخوردگی و حساسیت فصلی باید با عوامل ایجاد این بیماریها و علایم و نشانههای آنها آشنا بود.
علایم و نشانههای بیماری سرماخوردگی چیست؟
سرماخوردگی یک بیماری تنفسی است که عامل اصلی ابتلا به آن گروهی از ویروسها هستند. بیش از دویست نوع ویروس میتوانند سبب بروز سرماخوردگی شوند که راینو ویروسها رایجترین آنها هستند. آدنوویروس و کورونا ویروس نیز از جمله ویروسهایی دیگری به شمار میآیند که باعث ایجاد این بیماری میشوند. آبریزش بینی، گرفتگی بینی، عطسه، سرفه، ضعف، بدن درد، بیحالی، گلو درد و سوزش گلو از شایعترین علایم بیماری سرماخوردگی محسوب میگردند. معمولا بعد از دو تا سه روز پس از ورود ویروس به بدن، نشانههای بیماری بروز مییابند. گلودرد در روزهای اولیه به وجود میآید و بعد از مدت زمان کمی از بین میرود. اما بعضی از علایم مانند سرفه ممکن است حتی تا مدتی بعد از بهبودی نیز وجود داشته باشند. تب پایین را نیز میتوان از علایم سرماخوردگی دانست، اما در صورت بروز تب شدید و بالا مخصوصا اگر طولانی باشد، باید بیماریهای دیگری مانند آنفولانزا و کرونا مورد بررسی قرار گیرد.به طور معمول دوره سرماخوردگی بین 7 تا 14 روز طول میکشد.
علایم و نشانههای سرماخوردگی تشابه زیادی با علایم بیماریهایی مانند آنفولانزا و کرونا دارد. اما شدت علایم در سرماخوردگی کمتر بوده و بهبودی نیز در زمان کوتاهتری حاصل میشود. بیماری سرماخوردگی معمولا نیازی به درمان خاصی ندارد و با طی دوران بیماری، علایم آن کمتر میگردد. اما برای تسکین و کاهش علایم در زمان بیماری میتوان از انواع درمانهای گیاهی و طب سنتی بهره برد.استفاده از اکالیپتوس به روشهای مختلف برای بهتر شدن علایم سرماخوردگی میتواند بسیار مؤثر واقع شود.
حساسیت فصلی چیست و چه علایمی دارد؟
حساسیت فصلی یا تب یونجه در اثر پاسخ بیش از اندازه سیستم ایمنی بدن به مواد آلرژیزا به وجود میآید. در واقع وقتی فردی به حساسیت فصلی مبتلا است، سیستم ایمنی بدن مواد بیضرری مانند گرده گلها را به عنوان عوامل بیگانه در نظر میگیرد و در مقابل آنها واکنش شدیدی نشان میدهد. در اثر ایجاد چنین واکنشی مادهای به نام هیستامین ترشح میگردد که این ماده غشای مخاطی سینوسها، گلو، بینی و چشم را تحت تأثیر قرار داده و سبب بروز علایمی مانند آبریزش بینی، عطسه و ریزش اشک میشود. مواد آلرژیزا علاوه بر گرده گل میتواند شامل گرد وخاک، کپک، پوست حیوانات و غیره باشد. همچنین برخی عوامل مانند آلودگی هوا، سیگار کشیدن، رطوبت و تماس با برخی مواد شیمیایی سبب تشدید علایم این بیماری میگردد. برخی از علایم حساسیت فصلی مشابه علایم سرماخوردگی است. اما با وجود این شباهت، در نحوه بروز این علایم برای هر کدام از بیماریها تفاوتهای محسوسی وجود دارد.به طور مثال آبریزش بینی هم در سرماخوردگی و هم در حساسیت فصلی دیده میشود. اما نوع و شدت آبریزش بینی در هر کدام از آنها متفاوت است.
همچنین رنگ ترشحات مخاطی که از بینی خارج میگردد، در این دو نوع بیماری با یکدیگر فرق دارد و بر اساس همین تفاوتهایی که در علایم دارند، از یکدیگر قابل تشخیص هستند. با وجود این برای تسکین علایم حساسیت فصلی نیز همانند سرماخوردگی میتوان از خواص درمانی اکالیپتوس بهره برد و به شیوههای متفاوتی آن را مورد استفاده قرار داد.
تسکین علایم سرماخوردگی و حساسیت فصلی با استفاده از اکالیپتوس
اکالیپتوس جزو گیاهان دارویی است که برای تسکین و بهبود علایم ناشی از بیماریهای تنفسی مانند سرماخوردگی، آنفولانزا، سینوزیت و حساسیت فصلی به کار برده میشود. اکالیپتوس دارای خاصیت ضد عفونی کنندگی و ضد میکروبی فوقالعادهای است. در واقع این گیاه دارای ترکیباتی است که سبب نابودی میکروبها شده و بنابراین در روند بهبود بیماریهای تنفسی بسیار مؤثر است. یکی از ترکیبات موجود در اکالیپتوس، مادهای به نام اکالیپتول یا سینئول است که به طور قابل توجهی سبب کاهش ترشح مخاط میگردد.
بنابراین با توجه به این که در سرماخوردگی گرفتگی و آبریزش بینی از بارزترین علایم به شمار میآید، استفاده از اکالیپتوس در دوران ابتلا به این بیماری باعث از بین رفتن گرفتگی بینی و باز شدن مجاری تنفسی میشود. همچنین وجود ترکیب اکالیپتول در این گیاه سبب ایجاد خاصیت ضد التهابی شده است. در نتیجه از اکالیپتوس به دلیل همین خاصیت ضد التهابی میتوان برای تسکین سرفه و سردرد در سرماخوردگی استفاده نمود. این گیاه دارای ماده دیگری به نام لیمونن نیز هست که در کنار سایر ترکیبات سبب کاهش درد شده و به عنوان مسکن عمل مینماید. در واقع میتوان گفت که اکالیپتوس یک اکسپکتورانت گیاهی محسوب میشود و در صنعت داروسازی نیز آن را برای داروهای ضد سرفه مورد استفاده قرار میدهند.
تقویت سیستم ایمنی بدن از دیگر خواص این گیاه محسوب میگردد. طوری که استفاده از آن سبب بروز واکنش مناسب سیستم ایمنی در برابر ذرات خارجی موجود در بدن شده و موجب نابودی آنها میشود. داشتن سیستم ایمنی قوی برای بهبودی سریع سرماخوردگی بسیار اهمیت دارد. بنابراین به کار بردن این گیاه برای کاهش علایم سرماخوردگی و مشکلات تنفسی، یک مسأله شناخته شده است.
در حساسیت فصلی علایمی بسیار شبیه به سرماخوردگی در بدن به وجود میآید.گرفتگی و آبریزش بینی در حساسیت بسیار شدید است. از آن جایی که استفاده از اکالیپتوس سبب کاهش ترشح مخاط بینی میگردد، بنابراین میتواند برای از بین رفتن آبریزش بینی در آلرژی فصلی مناسب باشد.
وجود موادی مانند اکالیپتول در اکالیپتوس، موجب تعدیل در عملکرد سیستم ایمنی بدن میشود. از طرفی این گیاه با داشتن خواص ضد التهابی و ضد میکروبی میتواند پاسخ سیستم ایمنی بدن در زمان برخورد با یک ماده آلرژیزا را تغییر دهد. در نتیجه این گیاه دارویی با ایجاد واکنش مناسب در بدن و تعدیل سیستم ایمنی برای تسکین علایم حساسیت بسیار مؤثر است. برای استفاده از خواص درمانی گیاه اکالیپتوس، در بهبود سرماخوردگی و حساسیت فصلی میتوان روشهای مختلف و محصولات متفاوت موجود در بازار را به کار برد.
فرآوردههای مختلف اکالیپتوس در بازار
به دلیل فواید زیاد اکالیپتوس، امروزه این گیاه به شکل فرآوردههای مختلفی در بازار وجود دارد. از جمله محصولات اکالیپتوس میتوان به روغن مایع، پماد، قطره، برگ خشک شده و چای آن اشاره نمود. این گیاه در صنعت داروسازی نیز برای تولید محصولات شیمیایی و دارویی متنوع به کار برده میشود. انواع شربتها، قطرههای ضد سرفه، دهانشویه و خمیر دندان از گیاه اکالیپتوس تولید میگردد. هر کدام از این محصولات به شیوه خاصی برای درمان و بهبود برخی از بیماریها مورد مصرف قرار میگیرند. به طور مثال برای تسکین علایم سرماخوردگی مانند سرفه و مشکلات تنفسی میتوان از پودرها و شربتهای حاوی اکالیپتوس استفاده نمود. یکی از محصولات پرطرفدار این گیاه دارویی کپسول سافت ژل سینوهلث است که حاوی روغن اکالپتوس میباشد. شکل ظاهری این کپسول شبیه به ژلوفن است اما سایز آن کمی کوچکتر است. یکی از موثرترین و بهترین داروهای گیاهی است که برای درمان سرماخوردگی، برونشیت و برای درمان ترشحات غلیظ که عامیانه آن خلط نام دارد، مورد استفاده قرار میگیرد. لازم به ذکر است که توجه کنید سینوهلث برای درمان آبریزش بینی و گرفتگی بینی همچون یک آنتی هیستامین است که به همین دلیل از آن به عنوان آنتی هیستامین گیاهی نیز یاد میشود.
شیوههای مختلف استفاده از گیاه اکالیپتوس
از خواص گیاه اکالیپتوس برای کاهش علایم سرماخوردگی و حساسیت به روشهای مختلفی میتوان بهره برد. یکی از شیوههای مصرف این گیاه، تهیه دمنوش آن است. برای درست کردن این دمنوش باید از برگهای خشک شده اکالیپتوش استفاده نمود. به این صورت که چندبرگ خشک شده گیاه را در آب جوش انداخته و بعد از چند دقیقه که دم کشید، آماده نوشیدن است. این چای برای تسکین سرفه، سردرد و گلودرد ناشی از سرماخوردگی مفید است؛ اما نباید بیشتر از چهار فنجان در روز مصرف شود چرا که مصرف بیش از حد آن عوارض بدی را در پی دارد.
یکی از محصولات حاوی اکالیپتوس در بازار، گلوشوی است که استفاده از آن برای از بین بردن گرفتگیهای مجاری تنفسی که در سرماخوردگی اتفاق میافتد، بسیار مؤثر واقع میشود. غرغره کردن به وسیله گلوشوی اکالیپتوس دو بار در روز به مدت چند دقیقه کافی است تا تأثیر خود را بگذارد.
از روشهای بسیار رایج و پر کاربرد گیاه اکالیپتوس، استنشاق بخار حاصل از آن است. برای این کار باید برگهای گیاه را در آب ریخته و بر روی حرارت قرار داد تا زمانی که رنگ برگها قهوهای شود. سپس باید صورت را بر روی بخار آن گرفته و با نفس کشیدن بخار را وارد مجاری تنفسی نمود. بخار این گیاه سبب باز شدن مجاری تنفسی شده و عمل تنفس را تسهیل مینماید. استنشاق بخار اکالیپتوس دو بار در روز برای مبتلایان به سرماخوردگی توصیه میشود. استفاده از حمام اکالیپتوس ممکن است برخی را متعجب کند اما باید گفت که این روش نیز در کاهش گرفتگیهای دستگاه تنفسی بسیار مؤثر عمل میکند. با این روش بخار از طریق منافذ پوست جذب شده و در تخلیه مخاط کمک مینماید. برای بهره بردن از حمام اکالیپتوس باید جوشانده برگ آن را در وان حمام ریخته و به مدت 30 دقیقه درون آن قرار گرفت. پس از دوش گرفتن و خروج از این حمام حس خوبی به وجود میآید که ناشی از اثرات اکالیپتوس است.
همچنین میتوان از روغن اکالیپتوس برای افزایش رطوبت و ضد عفونی کردن هوای محیط نیز استفاده کرد. برای این کار باید چند قطره از روغن گیاه را درون دستگاه بخور ریخت. در این صورت این روغن با رطوبت هوا مخلوط شده و علاوه بر بالا بردن میزان رطوبت سبب ضد عفونی شدن محیط نیز میگردد که این موضوع بر روی تنفس هم بسیار تأثیر گذار است.
همچنین میتوانید کپسول سافت ژل سینوهلث را تهیه کنید، زیرا یک کپسول گیاهی است و عوارض کمتری از داروهای شیمیایی دارد و حاوی روغن اکالیپتوس است که تاثیر بسزایی در درمان سرماخوردگی و حساسیت فصلی دارد.
موارد منع مصرف گیاه اکالیپتوس و محصولات آن
مصرف محصولات مختلف اکالیپتوس در برخی شرایط و برای بعضی افراد توصیه نمیشود.به طور مثال در دوران بارداری یا شیردهی باید از مصرف اکالیپتوس به شکل خوراکی و یا بخور آن خودداری گردد. همچنین افرادی که مبتلا به بیماری خاصی مانند دیابت و یا فشار خون هستند و از داروهای خاصی استفاده مینمایند، بهتر است که در مصرف این گیاه دارویی احتیاط نمایند. زیرا امکان ایجاد تداخل دارویی وجود دارد. گیاه اکالیپتوس برای درمان و بهبود بیماریها در نوزادان و کودکان زیر 12 سال نباید مورد استفاده قرار گیرد.
در کودکان بزرگتر و اشخاص بالای 65 سال باید دم کرده این گیاه ابتدا به صورت رقیق مصرف گردد و به مرور تا حد مجاز غلیظ شود. با وجود تمام خواص و فوایدی که اکالیپتوس دارد اگر نحوه استفاده از آن اشتباه باشد و یا بیش از اندازه مصرف گردد، میتواند سبب بروز عوارض خطرناکی شود. به طور مثال ایجاد ورم معده، سردرد شدید، ورم کلیه، تشنج، خون در ادرار، فلج دستگاه تنفسی و خفگی از جمله عوارضی هستند که در اثر مصرف زیاد و بیرویه این گیاه حاصل میگردند. بنابراین زمانی میتوان تأثیر مثبت این گیاه را در بهبود بیماریها مشاهده کرد که به اندازه و در حد مجاز مصرف شود.
حال فرمولاسیون کپسول سافت ژل سینوهلث به گونه ای طراحی و محاسبه شده است که میزان ماده موثره اکالیپتوس از نظر درمانی در حد مجاز می¬باشد.
به طور خلاصه میتوان گفت که گیاه دارویی اکالیپتوس با توجه به ترکیباتی که دارد، دارای خواص ضد درد، ضد التهاب، خلطآور و ضد میکروبی است که تمام این خواص در بهبود سرماخوردگی و حساسیت فصلی مؤثر هستند.
سوالات متداول:
- بیماری سرماخوردگی چه علائمی دارد؟
علایم و نشانههای سرماخوردگی تشابه زیادی با علایم بیماریهایی مانند آنفولانزا و کرونا دارد. اما شدت علایم در سرماخوردگی کمتر بوده و بهبودی نیز در زمان کوتاهتری حاصل میشود. بیماری سرماخوردگی معمولا نیازی به درمان خاصی ندارد و با طی دوران بیماری، علایم آن کمتر میگردد. اما برای تسکین و کاهش علایم در زمان بیماری میتوان از انواع درمانهای گیاهی و طب سنتی بهره برد.استفاده از اکالیپتوس به روشهای مختلف برای بهتر شدن علایم سرماخوردگی میتواند بسیار مؤثر واقع شود. - حساسیت فصلی چه علائمی دارد؟
برخی از علایم حساسیت فصلی مشابه علایم سرماخوردگی است. اما با وجود این شباهت، در نحوه بروز این علایم برای هر کدام از بیماریها تفاوتهای محسوسی وجود دارد.به طور مثال آبریزش بینی هم در سرماخوردگی و هم در حساسیت فصلی دیده میشود. اما نوع و شدت آبریزش بینی در هر کدام از آنها متفاوت است. - در چه مواقعی نباید از گیاه اکالیپتوس استفاده کرد؟
;در کودکان بزرگتر و اشخاص بالای 65 سال باید دم کرده این گیاه ابتدا به صورت رقیق مصرف گردد و به مرور تا حد مجاز غلیظ شود. با وجود تمام خواص و فوایدی که اکالیپتوس دارد اگر نحوه استفاده از آن اشتباه باشد و یا بیش از اندازه مصرف گردد، میتواند سبب بروز عوارض خطرناکی شود. به طور مثال ایجاد ورم معده، سردرد شدید، ورم کلیه، تشنج، خون در ادرار، فلج دستگاه تنفسی و خفگی از جمله عوارضی هستند که در اثر مصرف زیاد و بیرویه این گیاه حاصل میگردند. بنابراین زمانی میتوان تأثیر مثبت این گیاه را در بهبود بیماریها مشاهده کرد که به اندازه و در حد مجاز مصرف شود.
واحد تحقیق و توسعه شركت داروسازي اکسیر گستر اسپادانا
4 Comments
[…] آبریزش بینی میتوان از انواع روشهای خانگی مانند بخورهای گیاهانی مثل اکالیپتوس نیز استفاده […]
[…] علائمی مانند التهاب و احتقان در بیماریهایی همچون سرماخوردگی، برونشیت، تسکین سرفه، رفع احتقان راههای هوایی […]
[…] آلرژی یا حساسیت فصلی که با نام تب یونجه نیز شناخته میشود، به پاسخ بیش از حد سیستم ایمنی بدن در برابر مواد آلرژن میگویند که در حالت طبیعی بدن به این مواد هیچ واکنشی نشان نمیدهد. آلرژن موادی هستند که در افراد دارای حساسیت، واکنشهای آلرژیک به وجود میآورند. حساسیت یک بیماری رایج در تمام نقاط دنیا است و افراد زیادی از آن رنج میبرند. آلرژی دارای دو نوع متناوب فصلی و مزمن یا پایدار است. حساسیت فصلی به طور عمده به دلیل قرار گرفتن در معرض گرده گیاهان ایجاد میگردد. از آنجایی که گردهافشانی گیاهان در فصلهای بهار، تابستان وپاییز انجام میشود، بنابراین حساسیت فصلی نیز بیشتر در این فصلها مشاهده میگردد. در واقع سیستم ایمنی بدن در افرادی که دارای حساسیت فصلی هستند، مواد بی ضرری مانند گرده گلها را به عنوان یک عامل خارجی خطرناک تشخیص داده و در مقابل آن، مادهای به نام هیستامین را به جریان خون ترشح مینماید. هیستامین نیز با اثر بر روی غشای مخاطی سینوسها، بینی، گلو و چشم سبب بروز علایمی مشابه سرماخوردگی میگردد. از جمله این علایم میتوان به آبریزش بینی، عطسه و سرازیر شدن اشک از چشمها اشاره نمود. علاوه بر گرده و بذر گیاهان، آلرژنها یا مواد حساسیتزای دیگری نیز در بروز حساسیت فصلی نقش دارند که گرد و خاک، پوست حیوانات، کپک و بزاق گربه از جمله آنها هستند. همچنین فاکتورهایی مانند سیگار کشیدن، سردی و آلودگی زیاد هوا، رطوبت، تماس با مواد شیمیایی و دود آتش میتوانند باعث تحریک ایجاد حساسیت فصلی گردند. موضوع ژنتیک و وراثت نیز در مسأله حساسیت فصلی بسیار مهم تلقی میشود. […]
[…] و سرفه اثر بسیار خوبی داشته باشد. در واقع این روغن اکالیپتوس به واسطه برخورداری از خاصیت خلطآور، میتواند به […]